خبرگزاری فارس: معاون مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وزارت ارشاد گفت: پایگاه اطلاع رسانی هاشمی رفسنجانی تاکنون در سامانه ثبت پایگاههای اینترنتی ایرانی به ثبت نرسیده است و لذا مطابق آییننامه ساماندهی پایگاههای اینترنتی ایرانی فاقد هویت محسوب میشود.
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا»، در پی انتشار اخباری در پایگاه اطلاعرسانی Hashemirafsanjani.ir و استفاده برخی منابع خبری از آن، مهدی صرامی معاون مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی به خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا» گفت: پایگاه اطلاعرسانی Hashemirafsanjani.ir تاکنون در سامانه ثبت پایگاههای اینترنتی ایرانی به ثبت نرسیده است و لذا مطابق آییننامه ساماندهی پایگاههای اینترنتی ایرانی فاقد هویت محسوب میشود و فاقد مجوز است.
فارس: آیا پایگاههای اینترنتی بدون مجوز، اجازه فعالیت دارند؟ و آیا پایگاه اطلاع رسانی Hashemirafsanjani.ir میتواند بدون مجوز فعالیت کند؟
صرامی: کلاً پایگاههای اینترنتی برای اینکه دارای هویت محسوب شوند و بتوانند از حمایتهای حقوقی به صورت خاص بهرهمند شوند و همچنین بتوانند از خدماتی که در فضای جمهوری اسلامی ایران است، بهرهمند شوند باید ضوابط مربوطه را رعایت کنند و باید این پایگاهها ثبت شوند و بدیهی است که اگر سایتی ثبت نشده باشد از مزایای حقوقی و حمایتهای مادی و معنوی مربوطه در فضای شبکه دسترسی جمهوری اسلامی ایران که براساس ضوابط قانونی تعیین شده است، محروم خواهد ماند.
فارس: قوانین و شرایط ثبت پایگاههای اینترنتی ایرانی به چه صورت است؟
صرامی: خیلی ساده و راحت است بدون اینکه به جایی مراجعه شود افراد میتوانند به سایت " www.samandehi.ir " مراجعه کنند و پایگاه خود را ثبت کنند که این مسئله روالی است که در عرض چند دقیقه یک نفر میتواند سایت خود را ثبت کند و ما نیز با سامانه ثبت احوال کشور مرتبط هستیم و از این طریق میتوانیم بررسی کنیم که مشخصات فرد واقعی است یا خیر و با تدابیر فنی که در سامانه لحاظ شده عملاً این امکان است که مشخص شود که سایت واقعأ مربوط به چه کسی است و هویت آن شخص معتبر است یا خیر.
فارس: وضعیت حقوقی یا حقیقی پایگاههای اینترنتی به چه صورت است؟
صرامی: مسئولیت هر سایتی برعهده یک شخص و یک فرد است ولی در صورتی که شخص حقوقی بخواهد سایتی را به نام خود ثبت کند ما سایت را به عنوان آن شخص میتوانیم ثبت کنیم ولی به صورت پیش فرض در سامانه ما در " وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی " مسئول یک سایت یک شخص است و چنانچه معرفینامه معتبر از سوی یک شخص حقوقی ارسال شود آن فردی که سایت را ثبت میکند به نمایندگی آن شخص حقوقی تلقی میشود؛ در حدود 20 هزار پایگاه تاکنون در سامانه پایگاههای اینترنتی ایران ثبت شدهاند و فعالیتشان از نظر قانونی بلامانع است و میتوانند از مزایای مربوطه برخوردار شوند که یکی از این مزایا این است که اگر مطلب مجرمانهای از یک پایگاه اینترنتی ثبت شده مشاهده شود مطابق روال معمول ابتدا به آن سایت تذکر داده میشود و در صورتی که محتوای مجرمانه را به فوریت حذف نکند سایت برای تصمیم گیری جهت فیلتر و یا مسدودسازی به مراجع قانونی معرفی میشود ولی در صورتی که سایتی ثبت نشده باشد بدون تذکر به آن سایت روال مربوطه طی میشود.
فارس: تفاوت فیلتر و مسدود شدن از نظر فنی چیست؟
صرامی: مسدودسازی بر میگردد به آنکه محتوا از دسترس خارج شود و کلاً امکان اینکه کاربران بتوانند به آن محتوا یا پایگاه مسدود شده دسترسی پیدا کنند نیست ولی فیلتر یعنی همان صفحه فیلترینگ که بعضاً دیده میشود در مقابل آن پایگاه به نمایش درمیآید و این مسائل فیلتر و مسدودسازی از جمله مسائل فنی به حساب میآید که به دلایلی برخی از سایتها که لازم است مسدود شوند توسط مرجع ذیصلاح قانونی دستور مسدودسازی صادر میشود و کلاً تمام محتوای آن سایت توسط کاربران و حتی بعضاً مدیر آن سایت قابل دسترس نخواهد بود ولی سایتی که فیلتر میشود صفحه فیلترینگ قانونی و رسمی به جای صفحه سایت نمایش داده میشود.
فارس: آقای صرامی شما گفتید که حدود20 هزار پایگاه اینترنتی در سامانه پایگاه اینترنتی ایران ثبت شدهاند حال چند پایگاه ثبت نشده وجود دارند یا منتظر ثبت هستند؟
صرامی: به دلیل اینکه اشخاص ثبت پایگاههای اینترنتی را توسط سامانه رایانهای و به صورت اینترنتی انجام میدهند زمان انتظار برای ثبت پایگاه معمولاً در حد چند دقیقه و در برخی موارد در حد چند ساعت است فلذا افراد در زمینه زمان برای ثبت هیچ مشکلی نخواهند داشت ولی چون اینترنت دریای بسیار وسیعی است امکان اینکه بتوانیم بگوییم که چه تعداد سایت ثبت نشده داریم از نظر فنی، نمیتوان عددی عنوان کرد زیرا هر لحظه سایتهای زیادی در حال درست شدن هستند و سایتهای زیادی تغییر مییابند فلذا این سؤال از نظر فنی سوال مبهمی محسوب میشود ولی اینکه چه سایتهایی هویتدار و قانونی هستند میتوان گفت که همه پایگاههای اینترنتی که ثبت شوند و حدود قانونی را رعایت کنند از نظر ما محترم هستند و وظیفه خود میدانیم در راستای اطلاع رسانی صحیح از حقوق آنها حمایت کنیم.
فارس: بهجز پایگاه اطلاع رسانیhashemirafsanjani.ir ، آیا ایشان پایگاه اطلاع رسانی دیگری دارند؟ و آیا تاکنون از ایشان برای عدم ثبت پایگاه اطلاع رسانیشان پاسخی خواستهاید؟
صرامی: از نظر ضوابط قانونی این سایت ثبت نشده است و فاقد هویت محسوب میشود فلذا بایستی از خود ایشان سؤال شود که مسئولیت آن را میپذیرند یا خیر؟
فارس: اکثر مسئولین وبلاگ و پایگاه اطلاع رسانی دارند و آن را ثبت میکنند ولی چرا برای برخی باید این تفاوت قائل شد؟
صرامی: این را باید از خود آقایان سؤال کنید.
فارس: ولی چون شما متولی این حوزه در مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی هستید میخواهیم شما پاسخ دهید؟
صرامی: البته وظیفه ما نیتخوانی از افراد نیست اینکه شخصی سایتی را ثبت نمیکند ممکن است یا واقعاً متعلق به خودش نیست که در اینصورت برای جلوگیری از سوء استفاده و جعل عنوان شخص شایسته است توسط خود آن شخصیت فرضی موضوع شفاف اطلاع رسانی شود و رفع ابهام گردد در غیر اینصورت میتواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله میخواهد غیرقانونی و با هویت نامعلوم کار کند یا شاید مسئولیت مطالبی را که در آن سایت وجود دارد را میخواهد نپذیرد یا خود را فراقانونی میداند و به چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران احساس التزام نمیکند یا اصرار دارد بر اینکه در فضایی مبهم فعالیت کند یا هر دلیل شخصی دیگر ممکن است داشته باشد، ولی آنچه مهم است ما باید قانون را رعایت و اجرا کنیم و ضوابط قانونی گفته است صرفاً پایگاههای اینترنتی که ثبت شدهاند پایگاههای دارای هویت محسوب میشوند و پیگیری حقوقشان امکان پذیر است و امکان دسترسی به آنها داده میشود.
فارس: برخی از سایتها و پایگاههای اینترنتی از پایگاه اطلاع رسانی آقای هاشمی رفسنجانی مطلبی را برمیدارند و منتشر میکنند و سایتی که این مطلب را برداشته و منتشر کرده است مسدود یا فیلتر میشود ولی با منبع آن مطلب برخورد نمیکنید، چرا؟
صرامی: وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی مرجع فیلتر کردن سایتها نیست و قانون گذار مطابق قانون جرائم رایانهای کارگروهی را تعیین کرده است و این کارگروه اعضای مشخصی دارد که در قانون جرائم رایانهای آمده است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک عضو نماینده در آن کارگروه دارد علاوه بر این مقامات قضایی ذیصلاح نیز میتوانند دستور فیلترینگ صادر کنند فلذا هر مورد باید در جای خود و از مرجع مربوطه پیگیری شود. البته ما نیز در حد وظایف و اختیارات قانونی این موضوع را تا حصول نتیجه دنبال میکنیم زیرا تلقی تبعیض در اجرای قانون نبایستی وجود داشته باشد.
فارس: به عنوان یک مسئول اجرایی در وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی برای شما سؤال نمیشود که چطور سایتی که از پایگاه اطلاع رسانی آقای هاشمی رفسنجانی مطلبی عنوان میکند باید مسدود شود ولی با منبع مطلب نباید هیچ برخوردی شود. هنوز این تفکیک قانونی شما مبهم است.
صرامی: قطعأ یک بخشی به قانون برمیگردد؛ قانون باید به گونهای باشد که امکان فرار یک عدهای را که اصرار دارند فراتر از قانون یا خارج از چارچوبهای قانونی حرکت کنند ندهد و ضمانتهای اجرایی را برای برخورد با کسی که اصرار دارد فراقانونی عمل کند فارغ از اینکه چه شخصی باشد داشته باشد.
فارس: در کشور ما در حال حاضر این قانون را داریم یا نوشته شده است؟
صرامی: قوانین و آییننامههای خوبی در حال حاضر وجود دارد ولی باز هم نیاز هست که تقویت شود به گونهای که راه را بر قانون شکنی عدهای از خواص ببندد و هر کس مسئولیت فعالیت خود را بپذیرد و از اطلاع رسانی شفاف در خصوص مطالب یا سایتهای منتسب به خود استقبال کند و منافع خود را در فضای مبهم جستجو نکند.
کلمات کلیدی: